Để đảm bảo tiến độ, Chính phủ đã giao Bộ GT-VT, UBND các tỉnh Đồng Nai và Bà Rịa – Vũng Tàu được áp dụng nhiều cơ chế đặc thù như: áp dụng hình thức chỉ định thầu, triển khai đồng thời các công việc liên quan đến bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, xác định các bãi đổ chất thải rắn xây dựng… đối với dự án Đầu tư xây dựng đường cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu giai đoạn 1.
| Đường cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu giai đoạn 1 khi hoàn thành xây dựng sẽ góp phần giảm tải áp lực giao thông đối với quốc lộ 51. Ảnh: Phạm Tùng |
* Áp dụng hình thức chỉ định thầu trong 2 năm
Dự án Đầu tư xây dựng đường cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu giai đoạn 1 được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư vào tháng 6-2022. Theo đó, dự án có tổng chiều dài 53,7km đi qua địa bàn 2 tỉnh Đồng Nai và Bà Rịa – Vũng Tàu. Dự án có tổng mức đầu tư hơn 17,8 ngàn tỷ đồng.
Theo dự kiến, dự án Đường cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu giai đoạn 1 sẽ được tiến hành chuẩn bị đầu tư trong năm 2022, cơ bản hoàn thành trong năm 2025 và đưa vào khai thác đồng bộ trong năm 2026. Với quỹ thời gian thực hiện khá gấp rút, dự án đã được Chính phủ cho phép áp dụng nhiều cơ chế đặc thù để đảm bảo tiến độ.
Cụ thể, theo Nghị quyết số 90/NQ-CP (ngày 25-7-2022) của Chính phủ về triển khai Nghị quyết số 59/2022/QH15 (ngày 16-6-2022) của Quốc hội về chủ trương đầu tư dự án Đầu tư xây dựng đường cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu giai đoạn 1, do Phó thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành ký, Chính phủ cho phép Bộ trưởng GT-VT, chủ tịch UBND các tỉnh Đồng Nai và Bà Rịa – Vũng Tàu và người có thẩm quyền tổ chức thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư áp dụng hình thức chỉ định thầu trong 2 năm 2022 và 2023 đối với các gói thầu tư vấn, xây lắp liên quan đến các dự án thành phần, gói thầu phục vụ di dời hạ tầng kỹ thuật, gói thầu thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng và tái định cư.
Riêng gói thầu xây lắp các dự án thành phần (không bao gồm gói thầu xây lắp phục vụ di dời hạ tầng kỹ thuật, đền bù, giải phóng mặt bằng và tái định cư), việc chỉ định thầu kèm theo yêu cầu tiết kiệm tối thiểu 5% gia trị dự toán gói thầu (không bao gồm chi phí dự phòng).
Cũng theo nghị quyết của Chính phủ, các công tác thẩm định, quyết định phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM); khảo sát, lập, thẩm định, phê duyệt dự án đầu tư; khảo sát, lập, thẩm định, phê duyệt thiết kế kỹ thuật, dự toán và lựa chọn nhà thầu được cho phép triển khai đồng thời để rút ngắn thời gian thực hiện, đảm bảo tiến độ triển khai các dự án thành phần.
Để đảm bảo tiến độ dự án, Chính phủ cũng cho phép UBND tỉnh Đồng Nai và Bà Rịa – Vũng Tàu được phép quyết định nâng công suất không quá 50% công suất ghi trong giấy phép khai thác nhằm mục đích phục vụ cho dự án Đường cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu giai đoạn 1 (không tăng trữ lượng đã cấp phép) đối với các mỏ cát, sỏi lòng sông đã cấp phép, đang hoạt động, còn thời hạn khai thác mà không phải lập dự án đầu tư điều chỉnh, đánh giá tác động môi trường (ĐTM hoặc kế hoạch bảo vệ môi trường), hoặc giấy xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường.
* Khởi công dự án trước ngày 30-6-2023
Nhằm đảm bảo dự án Đường cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu giai đoạn 1 sẽ hoàn thành cơ bản vào năm 2025 và đưa vào khai thác đồng bộ trong năm 2026, Chính phủ yêu cầu các đơn vị liên quan phải hoàn thành các thủ tục để khởi công dự án trước ngày 30-6-2023. Trong đó, đối với công tác giải phóng mặt bằng, việc tổ chức lập, phê duyệt, bàn giao hồ sơ thiết kế cắm cọc giải phóng mặt bằng của các dự án thành phần theo từng giai đoạn phải cơ bản hoàn thành trước ngày 20-11-2022 để các địa phương triển khai thực hiện.
Tại hội nghị triển khai các nghị quyết của Chính phủ thực hiện các dự án đường bộ cao tốc: Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột giai đoạn 1, Biên Hòa – Vũng Tàu giai đoạn 1, Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng giai đoạn 1 vào ngày 27-7 vừa qua, đại diện Tổng công ty Tư vấn thiết kế giao thông vận tải (TEDI), đơn vị tư vấn cho dự án Đường cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu giai đoạn 1 cho rằng, hoàn toàn có thể đáp ứng tiến độ khởi công dự án vào trước 30-6-2023. Theo đơn vị tư vấn, các mỏ vật liệu tại Bà Rịa – Vũng Tàu, Đồng Nai tương đối tốt, có đủ để thực hiện với hơn 4 triệu m3 đất đắp.
Một trong những yếu tố ảnh hưởng lớn đến tiến độ thực hiện dự án là công tác giải phóng mặt bằng. Đối với dự án Đường cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu giai đoạn 1, trong tổng số 53,7km chiều dài toàn tuyến thì có đến hơn 34km đi qua địa bàn tỉnh. Chính vì vậy, khối lượng công tác giải phóng mặt bằng phục vụ dự án mà Đồng Nai phải đảm nhận là rất lớn.
Chủ tịch UBND tỉnh Cao Tiến Dũng, hiện nay, Đồng Nai đã sẵn sàng thực hiện các công việc liên quan đến dự án. Sau khi Bộ GT-VT triển khai hồ sơ, địa phương sẽ tiến hành thực hiện các phân đoạn qua địa bàn tỉnh. Đối với công tác giải phóng mặt bằng, tỉnh cũng đã chỉ đạo 2 địa phương là TP.Biên Hòa và H.Long Thành triển khai xây dựng 4 khu tái định cư phục vụ bố trí tái định cư cho người dân.
Theo Chủ tịch UBND tỉnh Cao Tiến Dũng, Đồng Nai xác định việc xây dựng các khu tái định cư phải làm trước chứ với tiến độ thực hiện dự án chỉ có 3 năm thì sẽ không làm kịp.
Theo Quyết định số 17/2022/QĐ-TTg (ngày 28-7-2022) do Phó thủ tướng Lê Văn Thành ký ban hành về phân cấp thực hiện các dự án, dự án thành phần đầu tư các đoạn tuyến đường bộ cao tốc theo hình thức đầu tư công thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế – xã hội, trong đó có dự án Đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu giai đoạn 1 thì dự án thành phần 1 có chiều dài khoảng 16km qua địa bàn tỉnh sẽ do UBND tỉnh Đồng Nai là cơ quan chủ quản.
Phạm Tùng